Een gezellige middag en een zaal vol belangstellenden.
Donderdag 19 januari 2023 gaf hr. Peter Stam een presentatie voor PCOB-Liesveld met als thema “Nostalgie. Later was alles beter”.
Onze voorzitter, Nico Jongerius, opende de bijeenkomst met een warm welkom aan het begin van het nieuw begonnen jaar.
“Nostalgie. Later was alles beter. Dat thema heeft me aan het denken gezet. Ik las een boek van Samuel Wells, een Anglicaanse pastor, die zijn boek de titel meegaf van “De toekomst is groter dan het verleden”. Zo kwam ik op Openbaringen 21:1-8 “De nieuwe hemel en de nieuwe aarde”. De eerste hemel en de eerste aarde waren voorbijgegaan. En God zal alle tranen van hun ogen afwissen. Ik maak alle dingen nieuw. Ik ben de Alfa en de Omega.”
Nico ging voor in gebed. “Daarvan mogen we lezen in Uw Woord. Ondanks alles wat ons overkwam. Een Messiaans vredesrijk, dat is wat ons wacht, die nieuwe hemel en die nieuwe aarde. Mag alles strekken tot Uw eer en tot heil van hen die onze naasten zijn”.
Nico sprak nog een korte overdenking uit.
“Eeuwen geleden is er al geprofeteerd over het feit dat God eenmaal de bestaande aarde en hemel zou vervangen door een nieuw te scheppen hemel en aarde. Jesaja spreekt er al van: Aan de vorige dingen zal niet meer gedacht worden. De toekomst is groter dan het verleden. U begrijpt nu mijn gedachtesprong naar het thema van hr. Stam.

Hr. Peter Stam kreeg het woord en bedankte Nico voor de mooie inleiding. Bijzonder!

Later was alles beter. Was vroeger alles beter? Dat is nog te bezien.
Het stenentijdperk is niet geëindigd omdat de stenen op waren, maar door allerlei nieuwe ontdekkingen.
Nostalgie werd voor het eerst in 1678 beschreven. Er was toen in een Bazels geschrift sprake van een onbestemde zucht naar het vaderland die aan melancholie verwant zou zijn. Het gevoel lijkt veel op dat van heimwee. Nu wordt het geassocieerd met herinneringen uit vervlogen tijden, die goeie oude tijd.
In de jaren 50 moest er in ons land nog veel opgebouwd worden na de oorlogsjaren. De flat deed zijn intrede. Een heel verschil met de vooroorlogse huizenbouw. In 1976 kwamen er zelfs kubuswoningen. Architect, Piet Blom, wilde, samen met andere architecten, herbergzame woonwijken maken als reactie op het grootschalige en grijze modernisme van de architectuur van de wederopbouw na wereldoorlog twee.
We zagen de keuken van vroeger, eenvoudig en netjes. Met Brabantia spulletjes en Droste producten in de voorraadkast. Een grote tafel in het midden waaraan spelletjes gedaan werden en met elkaar gegeten werd. Anno 2022 zit het gezin rondom de t.v. of openhaard te eten. En heeft de keuken een kookeiland. Spelletjes doet men online! Wat weer de vereenzaming in de hand werkt. Alle verbinding tussen de mensen is weggevallen met de komst van de mobiele telefoon. Iedereen kijkt naar beneden.
We hoorden Petje Pitamientje reclame maken voor de Calvé pindakaas.
Leveranciers kwamen aan huis. De melkboer, groenteboer, kolenboer.
In het snoepwinkeltje van onze jeugd was van alles te vinden. Polkebrokken, zwart/wit.
We zagen een oude radio en bandrecorder. Vroeger luisterden we naar een hoorspel. Tegenwoordig beluister je een podcast.
We hoorden oude liedjes. O.a. van Herman van Veen “Mama’s handen”.
Dit is het refrein:
Brood gesmeerd Appels geschild
Kleren gekeerd Emmers getild
Melk geklopt Ramen gesopt
Ondergestopt. Cadeautjes verstopt.
Vroeger kreeg je gezellig een handgeschreven brief op papier met een postzegel van één cent. Tegenwoordig krijg je een mail.

Nu kwamen we bij het stukje Taal.
Taal is onmisbaar en het verbindt ons allemaal. Taal is dynamisch.
Het oorspronkelijke meervoud van kinder werd kinderen. Van eier werd eieren.
Luisteren naar jongeren is ook leren in taal. Knuffelcontact, waterwappie.
In ons taalgebruik zijn nieuwe woorden gekomen. Denk maar aan seniorenmoment, geheugenpoli.
Tegenwoordig zijn er ook zgn. one liners. Een kernachtige uitspraak die niet langer is dan één zin. B.v. “De tijd veranderd niet, de mensen wel”.
Er zijn ook woorden verdwenen. Denk maar aan de negerzoen.
En weet u wat Jodenvet is? Dat woord kan tegenwoordig natuurlijk niet meer. Daarom is het Borsthoning geworden. Zelf had ik er nog nooit van gehoord. Maar het is een bijproduct van de productie van aardappelstroop. Bij deze productie zette zich op de machine een zoete, witte massa af. Die massa werd na een paar dagen verwijderd als het hard geworden was. De harde, witte brokken waren lekker en vonden hun weg naar de snoepwinkels.

Jan bedankte hr. Stam voor de presentatie en sloot af met een avondgebedje “van vroeger”.
Geschreven door ds. A.F. Troost.

Heer de dag is nu voorbij
Als ik slaap blijf dicht bij mij
Als het donker is en stil
Blijf bij mij om Jezus wil.

Houd de wereld in Uw hand
Alle mensen in elk land
En wie ziek zijn of gewond
Als U wilt, maak hen gezond.

Heer vergeef al wat U zag
En niet goed was deze dag
Laat mij slapen als Uw kind
Slapen tot Uw dag begint!

Lieneke Jopse