Meditatie door Nico Jongerius tijdens de kerstmiddag PCOB Liesveld 19 december 2023
Simeon
Oud was hij. Hij leefde in een teruggetrokken bestaan. Toch bereikte de wereld hem. Hij hoorde ervan. Hij bad ervoor. Mensen opgejaagd. Op weg waren ze; opgejaagd door een wrede keizer. Hij had er zijn boekrollen al zo vaak op nagekeken. De hoop was bijna vervlogen. Maar toch, het bleef zijn oude hoofd maar in beslag nemen. Schreef hij er dan niet van: de profeet Micha. De hoop; het Licht van Bethlehem ?? Razend was Micha toch vanwege het donker dat machtigen om zich heen verspreidden. Jeruzalem; het toevluchtsoord van hoop en vrede die zal lopen via het geminachte Bethlehem. En dat dat visioen van vrede als een weg om nu al te gaan ?? Kijk naar Bethlehem….vind de vredevorst.
En al die andere wegwijzers dan….. Hoor een stem die roept: Baan voor de Eeuwige een weg door de woestijn zoals hij las in Jesaja.
De Heer?? Zoals wij lezen bij Johannes: Maak de weg voor de Heer gereed; maak recht Zijn paden ? Waar dan ?? Zijn we dan blind geworden voor de stem die roept; de stem die wijst. Hoe klinkt dat ook nu in onze dagen, in deze wereld die om ons heen inbrand staat, in onze oren: Zijn we dan blind geworden voor de stem die roept; die wijst ?? Hij had ervan gehoord; de herders; de ster; hoe oogverblindend die koningen eruit hadden gezien; de koninklijke giften die ze bij zich hadden gehad: Goud; wierook; mirre. Maar voor wie dan ?? Een Kind ??
Simeon en Anna; twee mensen, die hun leven al wachtten op de komst van de Messias en dan…..als ze op hoge leeftijd zijn, pas aan het einde van hun leven zien zij de vervulling van hun droom en dan daar, in de tempel roept Simeon het uit, terwijl hij het Jezus Kind in de armen draagt, vol dankbaarheid: Heer, laat nu uw dienaar gaan in vrede, want mijn ogen hebben uw heil gezien, waarmee hij bedoelt: nu kan ik in vrede sterven. Mijn leven is vervuld.
Wat willen wij met ons leven ?? Wat staat er nog op ons lijstje wat we wellicht allemaal nog willen doen ?? Wat zijn onze wensen die je wilt doen voordat je het aardse leven ooit verlaat ?? Op je Bucketlist, zoals we dat tegenwoordig om ons heen horen ? Een cruise; op pelgrimage naar Santiago de Compostella; een verre reis naar verre familieleden ??
Weinig mensen zullen dat op hun Buckitlist hebben staan, wat Simeon en Anna op hun lijst hadden staan: De Messias zien. Om dan vervuld dit leven te verlaten.
Tweemaal heeft Rembrandt het verhaal van Simeon en Anna geschilderd.
Het eerste schilderij van Anna en Simeon met het Jezus-Kind in zijn armen; schemerachtig, met in het licht, onder een halfronde boog: Maria, Anna en de blijde Simeon met in zijn armen Jezus.
Het andere schilderij, dat Rembrandt van ditzelfde verhaal heeft genaakt is een oude man, die het Kind diep verwonderd, aandachtig in de ogen kijkt.
Simeon breed vervuld lachend. Profetisch. Verwachtingsvol heeft hij ernaar uitgekeken en nu mag hij het in zijn handen dragen.
Het tweede schilderij: geen breed lachen maar beschroomd; eerbiedig, verlegen, dankbaar glimlachen en het Kind lacht terug.
De lofzang van Simeon is het allerlaatste schilderij dat Rembrandt in zijn leven heeft gemaakt. Na zijn dood is het in zijn huis gevonden, onaf. Een latere schilder heeft in dit schilderij een Maria in – geschilderd.
Jezus wordt naar de tempel gebracht om opgedragen te worden aan God. Ons Kind behoort niet ons toe; God zelf is de bron en de schenker van ons kind. Aan God behoort dit leven toe.
God zelf vragen wij voor dit Kind te zijn een lamp voor zijn voet en een licht op zijn levenspad.
De eerste die Maria en Jozef daar in de tempel tegenkomen is Simeon: De oude man met de naam met die prachtige betekenis: God heeft gehoord; God HEEFT vervuld.
Zijn leven lang heeft hij een leven geleid wat gekenmerkt werd door een vertrouwen op God, maar dan aan het einde van zijn bestaan: Mijn ogen hebben uw heil gezien.
Wij houden in onze hedendaagse maatschappij niet van wachten. In het woord verwachten zit het woordje “ver”. Daar houden we helemaal niet van, Vandaag besteld; morgen of liever vandaag nog in huis. Eén muisklik verwijderd van de vervulling. Wij willen het nu !!
Simeon was veelvuldig in de tempel. Daar werd de gloed van zijn verwachting brandende gehouden. Daar werd hij gedragen, door de lofzang en het gebed van de mensen om hem heen.
We stellen ons de vraag juist ook hier, bij ons samenzijn van middag, waar het mag klinken in ons hart: Hoe zal ik U ontvangen; hoe wilt Gij zijn ontmoet.
Toch……Hoe wilt Gij mij ontvangen………..hoe wilt Gij mij ontmoeten !!
Er is een prachtige legende die komt uit de tijd van Franciscus van Assisi. De legende van de kersroos en misschien hebt u hem weleens gehoord. Het gaat over Judith die optrekt met de herders. Het is een meisje met een goed hart en ze houdt van de dieren ( hoe kan het ook anders met Franciscus). De dieren in het veld, de muizen; de kikkers maar vooral de vogels. Die cirkelden soms om haar heen en meestal kregen ze wel een stukje brood. Op een nacht midden in de winter horen Judith en de herders geklap van vleugels. Een heel ander geklap dan ze anders hoorden. Ze keken omhoog en zagen een prachtig licht van engelen. Tientallen en ze zongen een lied. Ze zongen over een Kind dat geboren was in een stal., maar toch een Koningskind. Samen spoedden Judith en de engelen zich naar de stal maar opeens besefte Judith zich dat ze niets had om te geven. Dat kon toch niet…..met lege handen bij een Koningskind ??De tranen komen in haar ogen en er vallen er een paar op de grond waardoor de sneeuw onder haar voeten smelt. Kijk, onder de sneeuw komt een prachtige witte roos tevoorschijn; witter dan de sneeuw met mooie rode besjes.
Ze plukt de roos. Nu had zij een geschenk voor het Koningskind. Voorzichtig gaat zij op weg maar opeens zijn daar de vogels. Uitgehongerd zijn ze. De rode besjes ?? Verlangend zien ze ernaar uit. Judith plukte ze af en gaf ze de vogels. Iedere keer als ze een besje weggaf, knakte de roos een beetje. Toen alle besjes op waren was de roos geknakt en kapot. Zo kwam Judith bij de stal aan. Samen met de herders en der herderinnen. Het was er druk. Judith stond ertussen, tussen de os, de ezel en de schapen, de engelen en de wijzen uit het oosten. Prachtige geschenken hadden die en Judith had alleen maar haar verlepte roos.
Maar dan…….Het Kindje in de kribbe strekte zijn handjes uit en reikte naar de roos: raakte die aan en op dat moment werd de roos zo mooi, zo fris als hij nog nooit geweest was. Deze roos was een geschenk uit een goed en liefdevol hart.
Vanaf dat moment kennen wij de kerstroos. Mooi wit, maar zonder besjes. De vogels weten waarom.
Symboliek beste mensen. Miraculeus zoals de Middeleeuwse verhalen zijn maar met een kern die zo geweldig is. U hoort het eigenlijk al klinken: “Maar rijken heeft hij ledig heengezonden…….. “Niet mijn zilver en mijn goud” “Neem mijn leven laat het Heer”.
“Hoe wilt Gij mij ontvangen ???” “Moede kom ik arm en naakt “
Terug naar Simeon:
Hoe zal ik Hem ontvangen. Een leven in de tempel; wachtend, hopend in alle eenvoud en bescheidenheid:
Simeon zegt: Mijn ogen hebben uw heil gezien. Ik ben klaar om heen te gaan. Het gaat niet om nu ben ik 100 of 80 of 60.
Het gaat niet om het aantal jaren maar het gaat om de kwaliteit van het leven: Mijn ogen hebben Uw Heil gezien. Nu laat Gij Heer uw dienaar gaan in vrede.
Blijf ook voor ons de vraag: Wanneer ben je tevreden met je leven in een wereld vol hebzucht; corruptie, harteloosheid en geweld. In een wereld met mensen zoals Poetin; in die wereld van ons, waarin het adagium “eigen volk eerst” geldt. Maar ook in een wereld waarin we terugdenken aan Franciscus; Augustinus; Mandela; Ds. Martin Luther King; Majoor Bosschaert; Zuster Theresa; Bonhoeffer Heb je daar, door hen, Het Kerstkind gezien dat dwars door al die narigheid de handen naar je uitstrekt ??
Heb je de Christus voor ogen; in je hart, die aan het kruis gestorven is maar meer nog: die opgestaan is uit de dood, als teken van dat Heil dat door Hem aan jou geschonken is? Dat door alles wat er om ons heen gebeurt, in deze wereld van nu, Zijn kracht zal winnen in het eind ??
Met vertrouwen op Christus Jezus mogen wij kijken naar de toekomst.
We mogen het zingen: Op U mijn Heiland blijf ik hopen !!
Met een vertrouwen op Hem; dat kerstkind dat ons gegeven is daar, zoveel jaren geleden in Bethlehem, maar dat wij ook nu, met elkaar mogen gedenken zoals steeds weer, jaar in jaar uit en dat in volle vrijheid, dit in tegenstelling tot zoveel plaatsen op deze wereld waar onderdrukking een feit is.
Opnieuw klinkt dan nu bij ons de profeet Micha in de oren:
“In ’t laatste der dagen zal het zijn dat de zwaarden worden omgesmeed tot ploegen”. Je leert de oorlog af; je snoeit je wijnstok en je strekt je uit in de schaduw van de bomen.
Dat Kerstgeschenk in doeken gebonden; dat vraagt om zorgvuldig uitgepakt te worden. Het vraagt om liefdevol behandeld te worden als een mensenkind dat meetrekt op onze wegen en dat met ons tegen de grenzen van de wereld oploopt. Dit Kind, dat zichzelf gaf. Zijn leven.
Gedenken; Kerstfeest vieren ook als het moeilijk is. Wanneer het verlies van geliefden juist dan zo merkbaar is. Wanneer het licht van de kaars schittert door de tranen heen.
Toch….de duisternis zal het niet winnen. De duisternis is en wordt verdreven door Zijn Licht.
Zonne der gerechtigheid. Immanuël.
Met het vertrouwen in hem kun je je hele leven leven om dan eens te kunnen zeggen in navolging van hem….Simeon:
“Zo laat gij Heer uw knecht,
Naar ’t woord hem toegezegd
Thans henengaan in vrede
Nu hij uw zaligheid
Zo lang door hem verbeid
Gezien heeft op zijn bede.